M&M(6):Verbrand in Rusland?!

Het verband tussen een streepje plakband en dwangarbeid in de Russische Goelag?
Dat gaat zo;
in haar niet aflatende vermoeienis om documentvervalsing tegen te gaan verzint de Belgische overheid sporadisch een nieuwigheidje in het ontwerp van onze paspoorten.Het plastieken doorslagje tussen bladzijde 3 en 4 van het persoonsbewijs zal ongetwijfeld booswichten en schurken allerhande ontmoedigen maar is tegelijk weinig bestand tegen intensief reizen;de losgekomen pagina liep kans spoorloos te verdwijnen in de maalstroom van grensoverschrijdingen en werd noodgewijs opnieuw vastgehecht.
Creatief met plakband!
Daar had de Russische immigratiedienst weinig begrip voor;om middernacht wordt ik vriendelijk gelast de trein te verlaten...¨en neem je bagage maar alvast mee!¨In het kantoor is ondergetekende het focaal punt van een voetbalploeg aan douaniers,politie-agenten en militairen,van geamuseerde,argwanende,onderzoekende en uiterst ernstige gelaatsuitdrukkingen.
Checkpoint Charlie met een Belgische spion in de hoofdrol.
Paspoort wordt binnenste buiten gekeerd,bestudeerd,geanalyseerd,ontrafeld en ontleed,het verdachte sujet krijgt het vuur aan de schenen,kruisverhoor in het Russisch.Een kolderesk tafereel met een onaangenaam potentieel.Ik zag mezelf al veroordeeld tot het eindeloos blussen van bosbranden.
Dan schiet Valeriy,de treinconducteur en oud-werknemer van Daimler AG in Beieren,te hulp.Duitstalige argumenten worden overtuigend verwoord,vertolkt en herhaald tot de Rode tegenstand vermurwd en verslagen is.Wanneer ik drie kwartier later terug de treinwagon instap volgt een klein applaus;mijn medereisgenoten weten een ontsnapping aan die Russen wel te waarderen;hun land is tenslotte zelf nog maar sinds 1991 onafhankelijk van de voormalige Sovjet-Unie.

De hartelijke groet van de kaartjesknipper bij het begin van de reis bleek aldus een 'gouden handdruk'.Valeriy,die er een beetje als een voetbalhooligan uitziet,heeft een hart van goud en kent zijn regelmatige passagiers allen bij naam. We delen een biertje en wat gemeenplaatsen tijdens zijn werkuren terwijl de trein zich een weg baant naar Kiev in Oekraiene.

Daar komt mijn Kazachse kameraad nog een laatste keer verrassend uit de hoek;de man heeft een Russisch-orthodoxe belijdenis ,is erg vroom en troont me mee naar de Sint Sofiakathedraal, Oekraienes meest gekende monument op de Unesco-werelderfgoedlijst.
We bezoeken het Byzantijnse kerkje waar hij getrouwd en zijn zoon gedoopt is.Hij drukt zijn lippen tegen het dozijn iconen aan de muur,buigt en groet,maakt kruistekens en knievallen tussen prachtige frescos en mozaieken.Ik krijg een hoogst persoonlijk rondleiding doorheen 's mans geloofsovertuiging!
De apotheose van verwondering krijgt vorm na het middagmaal;we dalen af in het duister,gaan benedendeks naar het holenklooster van Kiev,Pechersk Lavra;een complex systeem van ondergrondse gangen dat leef-en gebedsruimten,kapellen en de glazen sarcofagen van meer dan honderd gemummificeerde monniken bevat.
De sfeer is ronduit griezelig,obscuur...bijna occult; enkele kaarsen kunnen de sombere donkerte niet verdrijven,werpen een vale schijn op de witgekalkte muren en de getaande gezichten van de Godvrezenden.Schimmen schuifelen voorbij,verstenen,zoenen dan de glazen kijkkasten.Ik zie alleen maar zwarte knikkers in hun oogkassen.Kwam Graaf Vlad de Veschrikkelijke alias Dracula ook niet uit deze contreien?? Tijd voor wat zonlicht!
Ik wandel mijn conducteur terug naar zijn trein,de man knipt blijkbaar ook gaatjes in mensenharten!

"Men kan heel weinig doen met geloof,maar zonder geloof helemaal niets"(Samuel Butler)

M&M(5).Kozakken.

Rit nr.3;door de steppen van Kazachstan naar Uralsk;54 uur -3190 km.
In het gangpad leunt een man lijdzaam tegen het raam, een hand tegen de kaak om de pijn te onderdrukken.Met weinig gevolg;hij zucht en kreunt en zijn gezicht trekt samen in een zorgwekkende grimas.

Ijsbreker.

Ik stel voor om met een welgemikte rechterhoek zijn probleem uit de wereld te helpen.De tweede suggestie ,plaatselijke anesthesie met een bedwelmend middel,wordt wél meteen toegejuicht en vijf minuten later zit ik naast zijn familie rond een tafeltje dat een bruinrode massa gekookt vlees uitstalt.Paardenvlees is Kazachstaans culinaire specialiteit.Vanonder de stapel jassen verschijnt een fles die mij weinig vertrouwen inboezemt...de Russische invloedssfeer kent net iets teveel alcoholvergiftigingen en malafide moutprodukten.
We klinken op de gezondheid en tegen tandpijn...dat lijkt te werken.De fonkeling in 's mans ogen rivaliseert met de ravage in zijn mond.Ik smaak nog een stukje ros-bief.

De benaming 'Kozak' komt van het Turkse woord quzzaq wat zoveel betekent als avonturier,vrij man.Wie opgroeit in het uitgestrekte steppenlandschap van Kazachstan heeft alleszins een ongehinderde blik op de ruimtelijke stand van zaken.Aftandse Ladas,zijspanmotoren en paarden overbruggen het zand tussen de dorpen.Kamelen herkauwen ongeinteresseerd hun maaltijd.
De ledigheid van het passagiersbestaan wordt tijdens de tussenstops doorbroken;ondernemende vrouwen slijten een assortiment aan lokale artikelen;paarden-en kamelenmelk,bouletten&bier,gerookte snoekbaars van authentieke viswijven,belegde broodjes,ravioli-schotels,gekookte eieren,een snoer aaneengeregen rivierkreeftjes en vettige worst vinden gretig aftrek.

Mijn calorie-aanwinst loopt ondertussen als een trein.

Uralsk is de grootste stad van 'Europees' Kazachstan,een kleine westelijke punt aan de Russische grens, ligt op een landtong tussen de rivieren Oeral en Tsjagan en fungeert als een serviceplaats voor de olievelden in het Kaspische basin en als toegangspoort voor het treinverkeer naar Siberie.Het is een eigenaardig oord.

Architectonisch een bouillabaisse van bouwstijlen...post-Stalinistische grandeur wordt afgewisseld met Russisch-orthodoxe kerken,koud beton van woontorens met boomstammen huizen.Ijzeren gordijnen met houten raamluiken.

Haar bevolking vertoont meer uniformiteit maar is niet minder abstract.Het volwassen man-en vrouwvolk lijkt zo weggelopen van de Matroesjkas-filmset(de drama-serie van Marc Punt over Oost-Europese vrouwenhandel);lelijke kerels met donkere zonnebrillen,een bek vol gouden tanden en witlederen puntschoenen.Dames met lange vlasblonde haren, lange benen op naaldhakken en lange vingernagels die vruchteloos trachten te korte kledingstukken op hun plaatste houden.

Uit vrees voor vergelding laat ik de beschrijving van hun moeders maar achterwege.

M&M(4):Beschermengels.

Traject nr.2.Van Urumqi naar Kazachstaans voormalige hoofdstad Almaty in 26 uur en 1350km.

Naar goede gewoonte ben ik vroeg,de bedrijvigheid in het kleine busstation komt nu pas goed op gang.Honderden Russen en Kozakken hebben inkopen gedaan op Chinees grondgebied en zeulen de hele zwik huiswaarts.Keukenapparaten,donsdekens,lampekappen, speelgoed van bedenkelijke makelij,zelfs een halve auto-carrosserie inclusief zijdeuren,bumpers en schokdempers...het wordt allemaal moeiteloos weggestouwd in de buik van de bus.
Tot mijn niet geringe verbazing is de touringcar uitgerust met comfortabel ogende ligbedden,2 hoog aan elke zijde en gescheiden door een ruim gangpad.In de brits vooraan ligt een als
mummie ingepakte aandrijfas.Reservestukken voor onderweg?


Nog een verrassing,Bart is niet de enige toerist.De Beierse Monika,studente hotelmanagement,reist in haar dooie eentje naar de Kirgizische Republiek en Turkmenistan.De jonge vrouw is het prototype van de Ubermensch;sportief gebouwd,lange blonde haren,zeeblauwe ogen.Een vloek wanneer je door oudmodische patriarchale werelden reist.Pet af...je moet uit hoogwaardig Duits staal gegoten zijn om de provocaties van starende blikken

te negeren.

Ze leent me haar Midden-Azie reisgids en nog geen 20 minuten later ligt mijn planning al overhoop.Gedreven door pragmatisme en voluntarisme(ik wil problemen al oplossen nog voor ze zich stellen) wendt ik de boeg naar Uralsk,een stad verstopt in de verst mogelijke uithoek van Noordwestelijk Kazachstan.
Op papier toont alles goed.De Chinese International Highway is echter een waanidee,een hersenspinsel,een fantoom;niet meer dan een stofweg van het ene obscure deel van de wereld naar een ander. Het uitzicht is daarentegen geen fata morgana,de steenwoestijn heeft nu plaatsgemaakt voor steppen.In de verte,waar de uitgestrekte graslanden aanleunen tegen een bergkam,zie je zo nog Marco Polo's handelskaravanen voorbijtrekken.Dit is erg behaaglijk reizen... per vliegend tapijt...iedereen ligt uitgestrekt in bed door het raam te turen.
Verdwazing aan de grensposten;Elke met breedbeeltelevisie en keukenmixer uitgeruste Kozak gedraagt zich alsof het laatste oordeel is aangebroken.Ellebogenwerk,vieze blikken,schuiven,porren en prangen...ouden van dagen worden niet ontzien...om even later een uur te wachten op de bus.Groepsdynamiek of kuddegeest?


Aanbeland in Almaty.Het wordt alweer donker.Monika reist met Duitse efficientie meteen verder,met een krachtige handdruk zeggen we vaarwel...sommige mensen zie je gewoon nooit meer terug.
Na een uur is het nog altijd niet duidelijk of er al dan niet een bus vertrekt naar Uralsk,niemand spreekt hier Vlaams en met mijn kennis van de Russische taal maak ik alleen maar vijanden.Tot er me iemand op de schouders tikt en in feilloos Engels aanspreekt.
Tanya,die tolkt als beroep,loodst me in sneltempo naar het geschikte loket,besteld een treinticket voor de volgende ochtend,accepteert een biertje en gooit me daarna in een taxi.Een vruchtbare ontmoeting van welgeteld 55 minuten.
Ik beloof haar dit werk van barmhartigheid in mijn thuisstad verder te zetten en een verdwaalde toerist geheel belangeloos aan de borst te drukken.
Het stationshotel,een oud communistisch relict voor reizigers in transit,biedt onderdak voor de volgende volle zes uren.
Het gaat (te) snel.


"Niet in de afzondering zullen we onszelf ontdekken ,maar onderweg,in de stad,in de menigte,als ding onder de dingen,als mens onder de mensen."(Jean-Paul Sartre)

M&M(3):Rare jongens.

Van Beijing naar Urumqi,van Oost-naar West-China.Een rit van 42 uur en 3200 km.Ik kreeg een 'hardsleeper' toegewezen voor 660 Yuan(omgerekend 82,5 EUR of 0,025 EUR/km;dat zijn nog eens 'democratische' prijzen).

Een softsleeper(bed) en een hardsleeper(zetel) zijn de 2 voornaamste prijsklassen maar er is nog een derde manier om per trein van punt A naar B ter reizen.In dit land kan je namelijk ellenlange afstanden afleggen op een staanplaats!

De Chinese hardnekkigheid is bijwijlen bewonderenswaardig!

Onnodig te verduidelijken dat tegen middernacht het gangpad lijkt op een menselijk Mikado-spel.Het minst benijdbaar is het vrouwtje dat 8x daags het karretje met verfrissingen door dit armen-en benenwoud loodst.

Han Yang,Li Luang en Lui Luang zijn 3 studenten die de schoolvakantie bij hun familie doorbrengen.Zij maken de overtocht naar de andere kant van China twee keer per jaar.Volgens hen is de kwaliteit van het onderwijs in de hoofdstad beter dan in Urumqi.Grootsteden als Beijing verleiden niet alleen economische maar ook intellectuele 'vluchtelingen'.

We spreken helaas niet dezelfde taal dus leren we elkaar een kaartspel.Wie ooit Chinezen luidkeels en met slaande vuist "TROEF,GODVERDOMME!!" hoort brullen ,reist in mijn voetsporen.

Ondertussen glijdt de onmeetelijke leegheid van noordelijk China voorbij het raam...van haar

een miljard driehonderd miljoen inwoners valt geen spoor te bekennen.

Urumqi of Wulumuqi is de hoofdstad van Sinkiang,een autonome regio in het Noordwesten van het land en heeft in vele opzichten(taalkundig,cultureel en commercieel) sterkere banden met westelijke gebieden dan met de rest van China zelf.Haar populatie bestaat voor de helft uit Han-Chinezen en bijna de helft uit Oeigoeren,het volk dat in de landelijke gebieden van Sinkiang de meerderheid van de bevolking uitmaakt.

Deze stad is vooral bijzonder interessant voor polyglotten in onmogelijke idiomen aangezien de nabijheid van Rusland en de Islamitische Stan-landen 3 voertalen verantwoorden.En voor mensen met oceanofobie is Urumqi de hemel op aarde...geen andere miljoenenstad ter wereld ligt zover van zee!

Aangezien ik in geen van beide rubrieken thuishoor wordt de tocht na 2 dagen hervat.

M&M(2);Kazachstaanse calamiteiten!

ma 19/07 08:00 Aankomst in de hoofdstad van China.Ik besluit meteen werk te maken van een visum (het ijzer smeden als het heet is gaat makkelijk bij buitentemperaturen van +35 °C.) en sluit me aan bij de rij wachtenden aan de ingang van de Kazachstaanse ambassade.

Een mevrouwtje uit Gent stapt buiten,paspoort aan de borst geklemd,en vertrouwd me toe dat get heen hemakkelijke ophaaf hes en welke paperassen onontbeerlijk zijn voor een goede afloop.

Stukken die mij vanzelfsprekend ontbreken en die nooit (tijdig) in Beijing raken.

Nog diezelfde avond,na een creatief uurtje copy&past,ligt er een perfect geloofwaardig document in mijn handen.

I did it Frank Sinatra's way!

wo 21/07 05:30 Slagvaardig en goed voorbereid stap ik de metro in.Vandaag volgt het tweede bedrijf in het toneelstuk 'Kazachstaanse Calamiteiten'.Er zijn nog vroegere vogels maar stoeptegel nr 8 kan ik alvast te mijne noemen en daar zal de volgende 4 uur weinig aan veranderen.

Het aantal sollicitanten achter me is ondertussen flink aangegroeid,vreemd genoeg is dat ook het geval met de rij voor me!?Er blijkt een clandestien maar lucratief handeltje in trottoir-territorium plaats te vinden;voor de ronde som van 500 yuan oftewel 40 EUR mag je ongegeneerd voorkruipen(Die chinezen begrijpen de principes van de vrije markt prima).

Dit blijkt de normale gang van zaken want niemand protesteert.Ik schik me gewillig naar de nieuwe situatie,er is nog tijd genoeg en geduld was ondertussen mijn tweede natuur geworden,nietwaar?

De klok tikt ondertussen ongenadig verder en net wanneer mijn neus hoopvol tegen de deur van de geairconditionde lokettenzaal plakt,valt deze in het slot.

De veiligheidsbediende raadt me aan morgen nog eens te proberen.

6 Uur aanschuiven voor niks...dankzij corruptie en vriendjesdiensten???

Tijd om mijn Belgisch burgerlijk recht op goed bestuur(in China,hahaha) uit te oefenen.

Een consulair medewerker krijgt de wind van voren..."of een oord als Kazachstan wel gediend is met toerisme en wat 's lands afgevaardigde,zijn baas,zou vinden van deze dubieuze praktijken?"

Ach,ach...de arme man komt zogezegd uit de lucht gevallen,ziet zijn kleine bijverdienste al in rook opgaan en verzekert me dat er een intern onderzoek komt dat hijzelf,hoogstpersoonlijk,in levenden lijve en met onmiddellijke ingang zal instellen.

Mijn visumaanvraag verandert alsnog van eigenaar.Als dit een voorproefje is van Kazachstaanse prudentie wordt het een lange terugreis!

1 week later. Het beduimelde papiertje vermeldt de visa pick-up time...van 16:00 tot 18:00h.

De paspoorten zijn nog niet afgestempeld.De veiligheidsbeambte heeft mijn kwansuis dreigende blik meteen opgemerkt.

3 Uur later stapt mijn tweede natuur ongeschaafd in de zwoele avond...een paspoort aan de borst geklemd!

"Geduld verliest men het makkelijkst als men het niet bezit."(Alec Beaufish)

Van Muur tot Muur(1).

15 april 2010.De aswolk van de vulkaanuitbarsting op IJsland stuurt het luchtverkeer in Noordwest-Europa ernstig in de war. Pas vrijdagavond om zes uur zou Brussels Airport opnieuw operationeel zijn, maar ook daarna zullen de gevolgen nog voelbaar zijn.(De Standaard)

De lieve Anja Perl en haar creatieve geest."Waarom zou ik niet over land naar België terugkeren ?Een mens was tenslotte toch niet gemaakt om te vliegen."

De beslissing was snel genomen.Van Beijing naar Berlijn,van muur tot muur...dat klonk gewoon te goed!Na een half jaar extreem motorrijden geef ik het stuur uit handen,mijn welzijn ligt nu in andermans schoot.Kan ik me na al die tijd van zelfredzaamheid en alleenrecht nog plooien in een harnas van tijdstabellen en afgebakende tracés ?Ik neem de uitdaging aan...uit nieuwsgierigheid en met een fabelachtig gebrek aan planning.De enige voorbereiding bestaat uit het bekijken van Quintain Tarantino's horrorfilm 'Hostel' over de lotgevallen van een rugzaktoerist die achter het ijzeren gordijn ten prooi valt aan serial-killers!

Voor ik mij pluimveegewijs laat afslachten wordt eerst nog Peking veroverd.